کرم برگخوار چغندر قند و سیب زمینی
Spodoptera exigua
کارادرینا آفتی مهم در مزارع چغندر و پنبه و سیب زمینی و عده زیادی از گیاهان یکساله است
اما عموما در محیط گلخانه مساله ساز نمی شود و تنها در مواردی احتمال ایجاد خسارت
توسط این آفت وجود دارد .
مهمترین گونه رایج در گلخانه ها ، کرم برگ خوار چغندرقند ( کارادرینا ) است
که به گیاهان زیادی از قبیل فلفل ، گوجه فرنگی و توت فرنگی حمله می کند
و به تعدادی از حشره کش ها مقاوم است .
مناطق انتشار:
مانند اکثر آفات عمده ، این آفت نیز انتشاری گسترده در نواحی مختلف جهان و
نیز نقاط مختلف ایران دارد .
شکل شناسی :
عرض بدن این شب پره با بال های باز 25 تا 32 میلیمتر است .
رنگ بال ها ی جلویی قهوه ایی یا خاکستری بوده که روی هر کدام یک لکه لوبیایی
شکل قهوه ای در وسط و یک لکه گرد به رنگ زرد صدفی یا نارنجی در قاعده دیده می شود .
بال های عقب سفید مایل به خاکستری با رگبالها و حاشیه قهوه ای است .
در انتها ی شکم حشره ماده یک دسته موی حنایی رنگ وجود دارد که پس از تخمگذاری
روی تخم ها را با این مو ها می پوشاند .
تخم ها کروی شکل و به رنگ زرد مایل به سبز هستند . لارو این آفت به رنگ سبز روشن یا
تیره و یا خاکستری است که در دو طرف بدن سه نوار طولی باریک به رنگ های سیاه ،
نارنجی و سفید کشیده شده است . معمولا لکه های سیاه رنگ مشخص در هر طرف بدن ،
درست در بالای جفت دوم از پاهای واقعی دیده می شود .
سطح بدن تقریبا صاف و بدون مو می باشد . شفیره به رنگ قهوه ای روشن یا تیره بوده و در
انتها مجهز به یک جفت خار می باشد .
زیست شناسی و خسارت :
این حشره زمستان را به صورت شفیره در لانه های گلی که داخل خاک درست می کند
به سر می برد . حشره کامل در اوایل بهار یعنی حدود نیمه اول اردیبهشت ماه ظاهر شده و پس
از جفت گیری تخم های خود را در دسته های 40 تا 50 تایی در سطح زیرین برگها قرار داده
و روی آنها را با مو های انتهای شکم خود می پوشاند . مانند تمام شب پره ها فعالیت های این
آفت نیز در شب و هنگام غروب آفتاب انجام شده و روز ها را در زیر کلوخه ها و بوته ها
پنهان می شود . یک حشره ماده در طول عمر خود که حدود 2 هفته طول می کشد می تواند
1000 تا1700 عدد تخم بگذارد . لارو های جوان پس از تفریخ تخم به طور دسته جمعی ابتدا
از سطح زیرین برگها و سپس از تمام قسمتها ی آن به جز رگبرگهای اصلی تغذیه کرده و
برگها را توری و مشبک می نمایند . لارو ها پس از چهار بار پوست اندازی و
طی پنج سن لاروی ، در خاک و در محفظه های گلی تبدیل به شفیره می شوند .
این افت می تواند تا 4 نسل در سال داشته باشد .
لاروها قادرند از میوه ها نیز به خوبی برگ ها تغذیه کنند این افت خسارت زیادی
به گیاهچه ها و بوته های جوان وارد می سازد .
بیشتر اوقات ، تار های عنکبوت مانندی در نزدیکی محل های تغذیه دیده می شود .
بوته های مسن تر ممکن در اثر تغذیه لاروها ، دچار ریزش برگ شوند .
مدیریت :
- بازرسی و کنترل منظم گلخانه برای پیدا کردن نشانه های اولیه این افت ضروری است و
جستجو برای پیدا کردن لاروهای تغذیه کننده ضروری است . اگر لاروها یافت شدند سم پاشی
توصیه می شود .
- استفاده از باکتری Bacillus thuringiensis یا حشره کش بیولوژیک سوبتلین
موثرخواهد بود . زمان کاربرد حشره کش ها خیلی مهم است از آنجا که لاروها ی جوان راحتر
کنترل می شوند عملیات سم پاشی با استفاده از سمومی مانند اندوسولفان باید بر علیه
لاروهای جوان صورت گیرد و تمام گیاه پوشش داده شود .
روشهای کنترل :
روش زراعی: زیر و رو کردند خاک در شرایط مزرعه در انهدام شفیره آفت موثر است .
ازبین بردن علف های هرز در اطراف و داخل گلخانه سبب می شود که این افت نتواند در
اوایل فصل به صورت مناسب تولید مثل کند و در نتیجه خسارت آن در نسلهای بعدی
کمتر خواهد شد .
جمع آوری بقایای آلوده گیاهی نیز به کاهش جمعیت آفت کمک میکند .
کاربرد تله های نوری یا فرمونی چسبنده و نیز آغشته به مواد کشنده در جلب و
انهدام حشرات کامل آفت موثر است .
روش بیولوژیک : این آفت دشمنان طبیعی زیادی دارد که میتوان به زنبور پارازیتوئید
Euplectrus flavipes از خانواده Eulophidae که پارازیتوئید لارو آفت است ،
زنبورهای پارازیتوئید لارو Chleoms inanitus و Palesisa sp.
و Exorista larvrum از خانواده Tachinidae اشاره کرد .
در بین شکارگر ها نیز لارو بالتوری سبزChrysoperla carnea تا 90 درصد
دسته های تخم این افت را از بین می برد .
باکتری BT و ویروس NPV نیز با ایجاد بیماری در لارو های این افت
منجر به کاهش جمعیت آن خواهند شد .
روش شیمیایی :
کنترل افت باید موقعی که تعداد ی از تخم ها باز و لاروهای سن یک خارج شدند صورت گیرد .
از انجایی که تخم ریزی پروانه ها و خروج لارو ها از تخم تدریجی است لذا
تکرار سمپاشی 10 روز بعد از اولین سمپاشی توصیه میشود .
اکامت 50% به میزان 5/1 لیتر در هکتار ، پودر وتابل دیپترکس 80% به میزان
1 کیلو گرم درهکتار و لاروین 80% به میزان 1 کیلو گرم در هکتار از سموم قابل استفاده
برای این آفت می باشند .
